Aya indikten sonra uyutuldu: Uzay aracı ‘hayata döndü’

Japan Aerospace Exploration Agency (JAXA), 20 Ocak Cumartesi günü Ay’a yumuşak iniş yapan ancak güneş panellerindeki sorun nedeniyle uyku moduna alınan uzay aracındaki sorunun çözüldüğünü duyurdu. JAXA’nın haberine göre, güneş panellerinin ters yöne bakması nedeniyle ilk aşamada elektrik üretemeyen araç, Güneş’in açısının değişmesiyle yeniden sinyal göndermeye başladı.

İşlevlerine yeniden kavuşan aracın ne kadar keşif yapabileceği henüz bilinmiyor. Japonya, kısaca SLIM olarak adlandırılan uzay aracıyla Ay’a yumuşak iniş yapan beşinci ülke oldu. ABD, eski Sovyetler Birliği, Çin ve Hindistan bunu başaran diğer ülkelerdir.

Kapatılmadan önce SLIM’in mevcut durumuna ilişkin ayrıntıların yanı sıra ay yüzeyine inişine ilişkin görüntü ve veriler de elde edildi. JAXA ekibi, “Büyük miktarda verinin elde edildiğini doğruladıktan sonra rahatladık ve heyecanlandık” dedi. Ay’a iniş yapmak isteyen uzay araçları genellikle Güneş’in doğu ufku üzerinde yükseldiği “ay günü”nün erken saatlerinde iniş yapmaya çalışır. Böylece Güneş batıda batmadan önce yaklaşık iki “dünya haftası” süren bir ışık dönemi yaşanır. Bunu iki hafta süren karanlık takip ediyor. SLIM, yanında iki küçük keşif aracı taşıyordu ve JAXA’nın edindiği bilgiye göre, bunları inişten hemen önce planlandığı gibi fırlatmayı başardı. Araçta ayrıca Ay’daki jeolojik yapıyı incelemek için kızılötesi kamera da bulunuyor.

İstatistiklere bakıldığında Ay’a iniş oldukça zordur. Şu ana kadar yapılan girişimlerin yalnızca yarısı başarılı oldu. Özel bir Amerikan misyonu, bu ayın başlarında fırlatılmasından kısa bir süre sonra yakıt arızası nedeniyle inişi iptal etti. Şubat ayının sonunda başka bir ticari ABD misyonu şansını deneyecek.

Bu misyonla Japonya, Ay’da insan yaşamını sürdürmek için gerekli olan su ve diğer maddeleri bulmayı hedefliyor. Japonya’nın uzay ajansı ayrıca Moon Sniper adlı aracın kullandığı hassas iniş teknolojisi sayesinde Ay’ın oksijen, su ve yakıt kaynaklarının bulunabileceği engebeli kutuplarını da keşfetmeyi umuyor. SLIM projesi yirmi yılı aşkın bir süredir üzerinde çalışılıyordu. Bu, JAXA’nın 2022’de OMOTENASHI iniş aracıyla iletişimi kaybettikten sonra yaptığı ikinci Ay’a iniş girişimi. JAXA, ABD Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi’nin (NASA) Artemis programı kapsamında önümüzdeki birkaç yıl içinde Ay’a bir astronot göndermeyi hedefliyor. (BBC Türkçe)